Wadlopen Nieuws 2022 - 2024

Twee wadlopers gered uit diep slik voor de zeedijk bij Wierum Fr. - 23 september 2024

maandag 30 september 2024

Door Redactie

WIERUM Fr. - Maandagavond 23 sept. 2024 zijn twee wadlopers in de problemen geraakt en vast komen te zitten in een gat met week slib voor de zeedijk tussen Nes en Wierum Fr. Ze zijn door de brandweer van Ternaard en het oppervlakteredteam van Burgum uit hun benarde positie bevrijd.
Vermoedelijk zijn ze vast komen te zitten in een kuil die is ontstaan bij de aanleg van de nieuwe rijsdammen voor de kwelder Kromme Horne ten oosten van Wierum, eind juli 2024.

Fig. 2. De plek waar de wadlopers kwamen vast te zitten, ongeveer 200 meter ten noorden van de zeedijk tussen Nes en Wierum, waar onlangs nieuwe rijsdammen zijn aangelegd.

De wadlopers hadden meegedaan aan wadvogeltellingen op Engelsmanplaat, het weekend van 21-23 sept. 2024. En verbleven enkele dagen en nachten in het wadwachtershuis ter plaatse, fig 11.
Tijdens het avondlaagwater van maandag 23 sept. 2024 (laagwater Lauwersoog 21:12 uur, zonsondergang 19:30 uur) werd er in het donker teruggelopen naar de vaste wal.
Een andere wadloper (gids?) begeleidde hen daarbij naar verluid tot de vaargeul Wierumer Wad en keerde terug naar Engelsmanplaat. Vanaf het Wierumer Wad is het ongeveer twee kilometer lopen naar de zeedijk. Op kompas liepen de twee wadlopers onberispelijk naar de plek waar sinds jaar en dag de wadlooptochten naar en van Engelsmanplaat beginnen en eindigen. In het donker en bij slecht weer (regen en onweer), strandde men echter dicht bij de nieuwe rijsdammen in week slib, waar geen rekening mee was gehouden.
Omstreeks 21:50 uur werd er alarm geslagen, hoe is (ons) niet bekend, zie fig. 3.

Fig. 3. P2000 melding over een incident op Wierumer Wad, 23 sept. 2024 even na 22:00 uur.
Bron P2000-online.net

De brandweer van Ternaard en het oppervlakteredteam (OVRT) van Burgum kwamen ter plaatse en kregen de wadlopers spoedig in zicht, doordat ze met een lamp lichtsignalen gaven. Ze zaten zo'n 20 meter buiten de rijsdammen vast in het slik. Of de wadlopers met beide benen of met één been rechtstandig naar beneden vastzaten in het slik dan wel op hun knieën of op hun achterwerk zaten is niet bekend gemaakt. Brandweermensen en leden van het ORVT liepen en kropen bij de rijsdam langs om bij de slachtoffers te kunnen komen en bevrijdden hen uit hun benarde positie. Daarbij werd gebruik gemaakt van een eigentijdse slikslee, door de KNRM ter plaatse per auto bezorgd, zie fig 4.

Fig. 4. De slikslee waarmee wadlopers die niet meer kunnen lopen kunnen worden vervoerd over glad slik.
Foto KNRM Lauwersoog

KNRM Lauwersoog voer met de reddingboot Annie Jacoba Visser Paesens Rede en het Wierumer Wad in maar kon op ca. 2 km van de plaats van het incident geen hulp verlenen, fig. 5.

Fig. 5. De reddingboot Annie Jacoba Visser van Lauwersoog is tussen 22:45 en 23:00 uur in de buurt van de wadlopers, maar kwam niet verder tot ongeveer de ton WW19 op het Wierumer Wad.
Bron Vesselfinder Free

De wadlopers bleken niet onderkoeld of gewond te zijn en konden, na te zijn schoongespoten en schone kleren en schoenen te hebben aangetrokken, op eigen gelegenheid naar huis rijden.

In de week na het incident zijn op de rand van de kwelder een of meer waarschuwingsborden geplaatst, fig. 10.

Proces verbaal ?
Mogelijk wordt er proces verbaal opgemaakt van het incident.
Als zowel de beide wadlopers die in de problemen kwamen als degene die hen vanaf Engelsmanplaat tot aan de vaargeul begeleidde geen wadloopvergunning hebben, kan vervolging van alle drie worden ingesteld.
Als de wadloper die vanaf Engelsmanplaat de beide andere wadlopers tot aan de geul begeleidde en die hen daarna alleen verder liet lopen wel een wadloopvergunning heeft, kan hij/zij mogelijk worden vervolgd omdat het niet is toegestaan deelnemers zonder begeleiding over het wad te laten lopen. In dit geval over een afstand van ongeveer twee kilomter vanaf de vaargeul Wierumer Wad tot aan de zeedijk.
Mogelijk werd er onweer verwacht in de marifoon-weersverwachting, in dat geval had de wadlooptocht niet door mogen gaan, fig. 6.

Fig. 6. Onweer in het Waddengebied van Ameland en Schiermonnikoog 23 sept. 2024 tussen 22:00 en 23:00 uur.
Bron Buienradar

Fig. 7. De plek waar de wadlopers vastzaten, iets ten oosten van het (op de foto niet zichtbare) wrak. De rijsdam rechts op de foto is de meest oostelijke nieuwe rijsdam.
Foto Lammert Kwant - 26 sept. 2024

Fig. 8. 'Onrustige' grond op de plek van het incident. Op sommige plekken zak je diep weg in het slik, op andere plekken nauwelijks. Door het manoevreren en wenden van een graafmachine die is gebruikt bij de aanleg van de rijsdammen ter plaatse, zijn hier en daar gaten ontstaan die zijn opgevuld met week slib.
Foto Lammert Kwant - 26 sept. 2024

Fig. 9. De plek van het incident, ongeveer 25 meter ten oosten van het wrak van de ijzeren praam dat er sinds jaar en dag (1960) ligt.
Foto Lammert Kwant - 26 sept. 2024

Fig. 10. Rijkswaterstaat als uitvoerder van de werkzaamheden heeft waarschuwingsborden geplaatst in overleg met kweldereigenaar Wetterskip Fryslân. De gemeente Noardeast-Fryslân heeft geadviseerd.

Fig. 11. Info over de wadvogeltelling op Engelsmanplaat, weekend 21-23 sept. 2024
Bron Linkedin