5e Texel - Vlieland, 18 mei 1985

 

Lopend van Texel naar Vlieland, 18 mei 1985

Lammert Kwant

In: Arenicola-bulletin 1985-4, juni 1985

Zaterdag 18 mei jl. ben ik van Texel naar Vlieland gelopen. Eigenlijk stond de solotocht voor een latere keer op het programma en zouden we nu met z'n tweeën gaan, maar toevallig kwam het er nu al van. Ik was ca. zeven uren onderweg.

Route
Tussen Texel en Vlieland ligt het Eierlandse Gat. Om hier om heen te lopen moet een (natte) wandeling worden gemaakt van 29 km die ver de hier uitgestrekte Waddenzee in leidt.
Het Eierlandse Gat vertakt zich op het wad in twee geulen. De noordelijke geul (het Keteldiep) loopt richting Vlielander wad, de zuidelijk geul (Vogelzwin) naar het wad bij Texel. Beide geulen vertakken zich nog enkele keren en lopen tenslotte 'dood' op het wantij. Dit wantij bestaat uit een serie relatief hoog gelegen zandbanken én uit uitgestrekte laagtes waar ook bij laagwater meestal water blijft staan.
De route leidt vanaf De Schorren op Texel oostelijk de Waddenzee in tot aan het Foksdiep (12 km), zie de kaart. De koers wordt daarop naar NNO verlegd tot de Driesprong is bereikt (17 km). Dan wordt naar NNW afgedraaid tot aan het Keteldiep (23 km). Het laatste stuk loopt in westelijke richting naar de duinen aan de zuidkant van de Kroonpolders op Vlieland (29 km).

Historie
Voor zover mij bekend was mijn tocht de 7e oversteek, De eerste beide tochten (begin jaren '60) konden slechts slagen door onderweg in een rubberboot of anderszins te overvloeden en de volgende eb verder te lopen. In oktober 1972 slaagden drie wadlopers er in in één tij over te steken. In 1976 moesten twee mensen onderweg door de reddingsdienst worden opgepikt. Jaap Oudman en ik maakten de tocht in 1980. Sedertdien heeft voor zover ik weet niemand een nieuwe poging gedaan de tocht te lopen.

Tijdschema
Voor een dergelijke lange wadlooptocht moet er vele uren voor laagwater worden vertrokken. Dit is mogelijk omdat de eerste 10 km van het traject tamelijk hoog liggen en omdat het getijverschil betrekkelijk gering is (gemiddeld over de route 1.65 m). Er is niet veel reliëf op de route, diepe geulen komen niet voor, wel zoals gezegd uitgestrekte laagtes. Ik koos voor een zeer vroeg vertrek van Texel, een uur na hoogwater, Je loopt dan lange tijd te waden, maar hebt het voordeel dat je omstreeks laagwater bij de laatste geulen onder Vlieland bent en niet meer met vermoeide benen door het (zeer snel) opkomende vloedwater hoeft te lopen.
Bij goed zicht heb je onderweg oriëntatiesteun aan markante punten op Vlieland en Texel, bv. de vuurtorens. Ook onderweg zijn er oriëntatiepunten, bv. de voor de scheepvaart bebakende routes door de laagtes. Na de strenge winter was dit echter nog niet weer helemaal in orde gebracht, Op enkele plaatsen hadden we tijdens verkenningen vooraf een plastic zak opgehangen of een stok neergezet.

Verkenningen
De eerste week van april werd de route vanaf Vlieland verkend tot aan de Driesprong.
Eind april werden de eerste 12 km vanaf Texel verkend tot aan het Foksdiep.
Resteerden 5 km in het midden, die vanaf de kant moeilijk te verkennen zijn.
In principe zouden we in mei of juni de tocht met z'n tweeen lopen.

Vrijdag 17 mei wordt er ineens stabiel weer verwacht met NO-wind. Jaap Oudman is naar een klimweekend in Duitsland. We hebben afgesproken dat wanneer het gunstig weer wordt, ik eventueel alleen zal gaan. Ik reis naar Texel en zet op Camping Prins Hendrik de tent op.

De tocht
Op zaterdag 18 mei zijn de weersvooruitzichten nog steeds gunstig. Ik besluit te gaan. Om 08:45 u, hoogwater, geeft de peilschaal van De Cocksdorp +50 cm NAP aan. Dat betekent: vrijwel geen verlaging, maar wel een waterstand van 2 dm beneden gemiddeld hoogwater, een redelijk gunstig uitgangspunt. Om 10 uur sta ik klaar op de dijk met een zwaar beladen rugzak. Het water is al weer iets gezakt.
De eerste 20 meter staan droog, dan stap ik het water in. De eerste km is gemakkelijk en gaat langs de 'Verboden Toegang' bordjes van het natuurgebied De Schorren. Dan moet ik zelf navigeren. Het zicht is goed.
Na vijf kwartier wordt de eerste vaargeul bereikt, het Vaarwater naar De Cocksdorp. Er staat 40 cm water. Het volgende traject voert naar de Binnen Breesem over hooggelegen, maar nu nog onder water staande zandplaten.
De navigatie is wat lastig, maar door me m.b.v. kompas op wolken te richten en later op in zicht komende prikken, lukt het me op tijd bij de Binnen Breesem te zijn (12:40 u). Er staan flinke golven en een sterke stroming. Het is 70 cm diep. Tien km op weg.

Enge Midden
Nu begint het serieuze deel van de tocht, de 7 km van het 'Enge Midden': tamelijk onbekend terrein, ver weg van alle oriëntatiepunten op de kust, het is het diepste gedeelte van de tocht en lange tijd heb je de stroming tegen. De navigatie wordt vergemakkelijkt door zeilboten in de verte en stilhangende schapewolken.
13:20 u bereik ik een in april geplaatst markeringspunt ten zuiden van het Foksdiep en kan naar NNO afdraaien. Nu volgt dieper water. Geruime tijd 80 cm diep, flinke golven, schuimstrepen op het water, stroming nog steeds tegen. Dankzij het neopreenpak heb ik geen last van kou. Water waar je ook kijkt. Vaag is de vuurtoren van Vlieland te zien en een stilliggend schip waar ik een stuk rechts van kan lopen.

Zwaar
Dit gedeelte is het zwaarste van de tocht. M'n benen beginnen moe te worden van het lopen in het water. Voor rusten is geen tijd.
14:30 uur, eindelijk even droge grond. Slikkig en tegenwind. Ik ben even over de helft. Teruggaan naar Texel kan nu niet meer. Als ik voor de zoveelste keer het opgespatte water van de bril heb geveegd, zie ik op ongeveer een km afstand de prikken van de Driesprong. Dat betekent: bijna op bekend terrein en een spoedig einde aan het lopen in het water.
15:00 uur, de Driesprong en 10 minuten voor op schema. Nog 12 km te gaan. De eerste zes km gaan over de vrij hoog gelegen en vrijwel droogstaande Waardgronden. Tempo! Even na 16:00 uur de eerste uitloper van het Keteldiep. Op zeer bekend terrein nu. Het water stroomt nog af, ik zie de vloed niet meer opkomen. Volgen voor de wind aan de laatste kilometers en nog vrij fit bereik ik om 17:05 uur Vlieland.

Tijd
Dit soort wadlooptochten zijn prestatietochten. Tijd om rustig om je heen te kijken is er niet. De navigatie (op kompas, op stromingsrichting en op zicht, gps hadden we nog nooit van gehoord, LK 2013) vraagt alle aandacht, het tempo ligt hoog.
Het aantrekkelijke van zulke tochten is de exclusiviteit er van en de individuele prestatie. De uitgestrekte, vaak onder water staande ruimte van de westelijke Waddenzee inspireren tot het zoeken van een weg er door heen.
Deze tochten zijn alleen mogelijk als je er veel tijd in kunt en wilt steken en als je bereid bent twee maanden zo weinig mogelijk afspraken te maken. Niet alleen tijdens de verkenningen vanaf Texel en Vlieland, maar ook thuis neemt het je een tijdlang behoorlijk in beslag. Het is de moeite waard !
 

Bijlage bij W@dgidsenWeb 2.1