Nieuwsarchief Waddenzee 2000 - 2008

KONIJNEN WORDEN ZELDZAAM OP DE WADDENEILANDEN

zaterdag 12 oktober 2002

SCHIERMONNIKOOG - 'Ze gaan dood met het gras nog in hun bek'. Boswachter Oene de Jong van Terschelling stond laatst te kijken naar een konijn dat rustig zat te eten. 'En even later was het beestje hartstikke dood.' Niets te zien, ja, in een van de oren zat een druppeltje bloed. Geveld door het virus VHS, Viral Haemorrhagic Syndrome.
Het gaat slecht met het konijn ... Volgens Otto Overdijk van Natuurmonumenten is op Schiermonnikoog de afgelopen zes jaar 75 procent van de konijnen verdwenen. Op de andere eilanden geldt hetzelfde beeld. De dieren zijn dood gegaan aan VHS of aan de konijnenziekte myxomatose. 'Uitgemergeld en met ontstoken ogen liggen ze dood te gaan', zegt Overdijk.

VHS
Myxomatose is sinds de jaren negentig niet langer de enige ziekte die de konijnen massaal velt. Het virus VHS dat uit China via Italië in Nederland belandde, greep de afgelopen jaren hevig om zich heen. Aan de buitenkant lijken de dieren gezond, maar in hun organen ontstaan bloedstolsels waardoor ze uiteindelijk dood gaan.

Op Terschelling is een konijn inmiddels een zeldzame verschijning, vertelt boswachter De Jong (51). Toen hij als jongentje naar de Boschplaat fietste, zag hij er honderden. 'Nu moet ik heel wat kilometers rijden wil ik tien tot twintig konijntjes zien.' Doordat het aantal konijnen afneemt, verandert de eilander natuur.

Minder vraat
De begroeiing van de duinen is weelderiger geworden, zegt Overdijk. Wilde viooltjes die in de buurt van konijnenholen groeien, komen minder voor en er groeit juist meer gras, merkt De Jong. Door de konijnensterfte krijgt het gras in de duinen de overhand en heeft de zandhagedis steeds minder zand waar hij eitjes kan leggen, meldt boswachter Pieter Schaper van Vlieland.

Ook rond Appelscha is de natuur veranderd. Konijnen zorgden ervoor dat het stuifzand in beweging bleef. Doordat de dieren verdwenen, bleef het zand stil liggen en raakten delen begroeid. 'We hebben een graafmachine laten komen om de plaggen gras van het zand te halen', aldus boswachter Joop Tiemens.
In de bossen van Appelscha herstelt de konijnenstand zich weer, merkt Tiemens. Als hij 's avonds naar de werkschuur rijdt, schieten ze alle kanten op. 'De afgelopen jaren zijn echt rampzalig geweest. Nu komen ze gelukkig langzamerhand weer bij ons terug.'

Epidemie
Op de eilanden verbetert de situatie nog niet, zeggen de boswachters. Op Terschelling woedde de afgelopen weken nog een myxomatose-epidemie, vertelt De Jong. En ook op Schiermonnikoog vindt Overdijk nog steeds zieke of dode konijnen.
Alleen als ze op een paadje liggen, legt hij ze aan de kant. Zodat de toeristen niet met het dierenleed geconfronteerd worden. Vogels als de buizerd en de havik ruimen de konijnen op. 'Ook kraaien wachten erop', zegt boswachter Schaper van Vlieland. 'Ze beginnen al in een konijn te pikken terwijl het diertje nog leeft.'

Bron: Leeuwarder Courant